Przyjmowanie sterydów prowadzi do zwiększenia masy mięśniowej i rozrostu tkanek w organizmie – to jest wiadome nie tylko dla każdego sportowca, ale i dla wielu laików-amatorów.

Aby mieć szersze pojęcie na temat dopingu, warto jednak zadać sobie pytanie, w jaki sposób działają sterydy anaboliczno-androgeniczne, jakie reakcje zachodzą w ciele człowieka pod ich wpływem i dlaczego ich przyjmowanie ma taki, a nie inny skutek.

Niemożliwe jest oczywiście kompleksowe opisanie w jednym artykule tak obszernego zagadnienia, jakim jest funkcjonowanie sterydów anaboliczno-androgenicznych w organizmie. Niemniej jednak można czytelnie i zrozumiale dla czytelnika bez medycznego wykształcenia zarysować sposób ich działania w kontekście ich wpływu na wzrost masy mięśniowej.

Receptory siły i masy

W mocno uproszczonym ujęciu, sterydy są cząsteczkami, które uruchamiają działanie receptorów odpowiedzialnych za wzrost masy mięśniowej. Swoją obecność w organizmie rozpoczynają w momencie wkłucia igły w ciało lub w chwili, gdy tabletka z anabolikami zostanie połknięta i znajdzie się w żołądku, a stamtąd przez wątrobę dostanie się do krwi. Wówczas cząsteczki sterydów rozprzestrzeniają się po całym układzie krwionośnym i są „odbierane” przez receptory pasujących do nich komórek. Proces ten można porównać do wpisywania PIN-u do karty płatniczej – jeżeli PIN pasuje, to możliwe staje się przeprowadzenie dalszych operacji – w tym przypadku biochemicznych.

Transkrypcja DNA

Następnie steryd przechodzi do jądra danej komórki, gdzie wchodzi w reakcje z DNA. W jądrze komórki następuje transkrypcja kodu DNA, w efekcie czego powstaje mRNA – kwas odpowiedzialny za przekazywanie informacji genetycznej. Kwas mRNA opuszcza jądro komórki i wędruje do cytoplazmy, gdzie dochodzi do wzmożonej syntezy białkowej. Bezpośrednie działanie sterydów anaboliczno-androgennych polega więc nie na samej budowie mięśni, lecz na pobudzeniu procesu, który do tego prowadzi, czyli transkrypcji DNA w mRNA. Samo białko tworzy się dopiero na kolejnym etapie – podczas translacji mRNA w obrębie cytoplazmy.

Blokada kortyzonu

Dzięki sterydom organizm produkuje większe ilości pełnowartościowego białka odpowiedzialnego za budowę masy mięśniowej. To jednak nie wszystko, ponieważ dodatkowo sterydy blokują naturalnie produkowany przez organizm hormon zwany kortyzonem, który jest odpowiedzialny za procesy kataboliczne (rozpad komórek mięśniowych) zachodzące w ciele człowieka. Ma to oczywisty wpływ na zwiększenie masy mięśniowej.

Synteza fosfokreatyny

Sterydy wzmagają również syntezę fosfokreatyny, co pobudza proces odtwarzania ATP (adenozynotrójfosforanu) – związku wykorzystywanego przez mięśnie w celu pobudzenia pracy, a więc de facto do budowy muskulatury. Im więcej znajduje się go w organizmie, tym mięśnie są silniejsze i wytrzymalsze. Inną zaletą sterydów z punktu widzenia sportowca jest magazynowanie glikogenu w komórkach mięśniowych, co także prowadzi do wzrostu ich objętości, wielkości, wytrzymałości i siły. Z kolei powodowane przez sterydy zmniejszone wydzielanie insuliny przez organizm skutkuje mniejszą ilością tkanki tłuszczowej.

Większa „pompa”

Każdy, kto był choć raz na siłowni, zna uczucie tzw. „pompy”, kiedy ćwiczony mięsień staje się pełniejszy i większy objętościowo niż zwykle. Sterydy znacznie intensyfikują ten efekt i stymulują tym samym wzrost muskulatury oraz siły. Pobudzają bowiem tłoczenie krwi w układzie krwionośnym, co dodatkowo sprzyja sprawniejszemu przenoszeniu substancji odżywczych do komórek odpowiedzialnych za budowę mięśni.

Wszystkie te biochemiczne procesy zachodzące w organizmie człowieka przyjmującego sterydy prowadzą do tego, na czym zależy każdemu sportowcowi – skutecznego pobudzenia wzrostu masy mięśniowej oraz zwiększenia wytrzymałości i siły mięśni. Pod żadnym pozorem nie może to jednak przysłaniać wszystkich negatywnych aspektów przyjmowania sterydów.