Diuretyki to powszechnie stosowane w medycynie środki moczopędne.

W kategorii tej znajdują się substancje zwiększające produkcję moczu, co pozwala na zwiększenie skuteczności usuwania nadmiaru płynów z organizmu. Choć powszechnie tego typu preparaty stosuje się w leczeniu nadciśnienia tętniczego oraz niewydolności serca, to ich działanie docenili również sportowcy i choć ich stosowanie budzi wiele kontrowersji, to metoda ta stała się niemal powszechna.

Jednak czy poza manipulacją masą ciała, w tym przed zawodami, diuretyki pełnią również inne funkcje? W poniższym artykule przyjrzymy się stosowaniu diuretyków w kontekście sportu.

Czym są diuretyki?

Diuretyki to ogólna nazwa grupy leków, które przyczyniają się do zwiększenia wydalania moczu przez nerki. Takie działanie pozwala na usunięcie z organizmu nadmiaru wody i soli. Poprzez swoje działanie diuretyki prowadzą do obniżenia objętości krwi w organizmie, co pozwala odciążyć serce i zmniejszyć ciśnienie krwi. Choć ich stosowanie w niektórych przypadkach okazuje się niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, to ich nadużywanie może stanowić zagrożenie dla organizmu. Szczególnie niebezpieczne może się okazać odwodnienie, zaburzające równowagę elektrolitową. Aby uniknąć tego typu skutków ubocznych, należy stosować diuretyki wyłącznie na zalecenie lekarza i pod ścisłą kontrolą medyczną.

Jak diuretyki wpływają na sportowców?

Skuteczne właściwości moczopędne sprawiają, że sportowcy chętnie sięgają po tego typu preparaty, szczególnie wówczas, gdy dążą do szybkiego zmniejszenia masy ciała. Jednak taka strategia budzi wiele wątpliwości. Przede wszystkim, należy podkreślić, że nawet krótkotrwałe stosowanie diuretyków, bez wyraźnych wskazań medycznych, może nieść ze sobą potencjalne groźne konsekwencje dla zdrowia. Dodatkowo warto pamiętać, że działanie to jest krótkotrwałe. Diuretyki usuwając nadmiar wody z organizmu, istotnie przyczynią się do krótkotrwałego zmniejszenia masy ciała, jednak ta po odstawieniu preparatu wróci do swojego stałego poziomu. Co więcej, nadmierne stosowanie diuretyków na własną rękę, może przyczynić się do odwodnienia, co w efekcie przełoży się na osiągane wyniki w sporcie, a także na ogólny stan zdrowia sportowca.

Diuretyki szczególnie często stosowane są w dyscyplinach sportowych, wymagających przeprowadzenia wstępnej klasyfikacji wagowej, takich jak boks, zapasy czy kulturystyka. Szybkie pozbycie się nadmiaru wody z organizmu może sprawić, że sportowiec zmieści się w docelowym limicie wagowym przed nadchodzącymi zawodami. Warto jednak pamiętać, że choć metoda ta faktycznie jest skuteczna, to poza szybkim zbiciem wagi, może prowadzić do spadku siły, wytrzymałości, a niekiedy również sprawności umysłowej.

Innym powodem, dla którego sportowcy chętnie sięgają po diuretyki, jest powszechne przekonanie o ich właściwości wspierającej usuwanie toksyn z organizmu. Warto jednak pamiętać, że działanie to nie zostało potwierdzone. Choć diuretyki rzeczywiście zwiększają ilość wydalanego moczu, to same w sobie nie wspomagają detoksykacji. Co więcej, nadmierne stosowanie diuretyków, bez zalecenia lekarza, może w efekcie doprowadzić do dodatkowego obciążenia nerek, co zakłóci naturalne procesy detoksykacji.

Skutki uboczne stosowania diuretyków

Choć preparaty należące do grupy diuretyków odgrywają niezwykle istotną rolę w leczeniu niektórych dolegliwości i mogą się okazać pomocne, gdy konieczne jest osiągnięcie szybkiej utraty wagi, to ich stosowanie, bez zaleceń lekarza, może się wiązać z poważnym ryzykiem dla zdrowia. Wśród największych zagrożeń, wynikających z samodzielnego stosowania diuretyków, wymienić można między innymi:

• odwodnienie – nadmierna, niekontrolowana utrata wody z organizmu może prowadzić do odwodnienia, co z kolei może wpływać na wydolność fizyczną oraz funkcje poznawcze,
• zaburzenie równowagi elektrolitowej – diuretyki stosowane bez nadzoru mogą prowadzić do znacznej utraty elektrolitów, takich jak sód, potas i magnez, utrzymujące się zaburzenie równowagi elektrolitowej może powodować skurcze mięśnie, osłabienie, a niekiedy nawet arytmię,
• problemy z nerkami – długotrwałe stosowanie diuretyków może nadmiernie obciążyć nerki, co w niektórych przypadkach może prowadzić nawet do ich nieodwracalnego uszkodzenia
• problemy hormonalne – stosowanie diuretyków może zaburzyć równowagę hormonalną, co w efekcie może prowadzić do problemów hormonalnych.

Dodatkowo długotrwałe stosowanie diuretyków może prowadzić do ogólnego osłabienia organizmu, co w efekcie zwiększa podatność na kontuzje. Obniżony poziom płynów w organizmie wpływa negatywnie na elastyczność mięśni i stawów, co zwiększa ryzyko naderwań i przeciążeń, szczególnie w przypadku uprawiania sportów wysiłkowych. Sportowcy nadużywający preparatów należących do kategorii diuretyków mogą dodatkowo odczuwać przewlekłe zmęczenie, spadek koncentracji oraz problemy z regeneracją po intensywnych treningach.

Choć lista potencjalnych skutków ubocznych nie jest długa, to ewentualne konsekwencje mogą się okazać niebezpieczne dla organizmu, szczególnie gdy kuracja prowadzona jest bez wyraźnych zaleceń lekarskich. Właśnie dlatego, poszukując sprawdzonych sposobów na utratę wagi, warto ograniczyć się wyłącznie do naturalnych metod.

Naturalne alternatywy dla diuretyków

Ryzyko związane ze stosowaniem diuretyków sprawia, że poszukując alternatywnych sposobów na szybkie zmniejszenie wagi, sportowcy i osoby aktywne fizycznie powinny zdecydować się na zastosowanie sprawdzonych, naturalnych alternatyw.

Bez wątpienia podstawą utrzymania odpowiedniej masy ciała jest zdrowa dieta i odpowiednie nawadnianie. Regularne przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów i stosowanie dobrze zbilansowanej diety, skutecznie zapobiega nadmiernemu gromadzeniu się wody w organizmie, bez konieczności stosowania środków chemicznych.

W przypadku konieczności dodatkowego usunięcia nadmiaru wody z organizmu warto sięgnąć po bezpieczne produkty o działaniu moczopędnym takie jak zielona herbata, czy napar z pokrzywy. To w połączeniu z regularnymi treningami aerobowymi i anaerobowymi może się przyczynić do naturalnej utraty wagi.

Czy diuretyki są legalne w sporcie zawodowym?

Choć diuretyki same w sobie nie przyczyniają się do zwiększenia wydolności, siły i masy mięśniowej sportowców, to ich stosowanie w sporcie zawodowym zostało zakazane przez większość organizacji antydopingowych. Jeżeli stosowanie diuretyków nie ma uzasadnienia medycznego, zawodnicy nie mogą stosować tego typu preparatów, również w celu obniżenia masy ciała przed zawodami. Celem tego działania jest zapewnienie uczciwości w sporcie w myśl zasady fair play.

Niektóre diuretyki w swoim składzie zawierają substancje, które wykazują właściwości maskujące, co uniemożliwia wykrycie stosowania innych, zakazanych substancji dopingowych w organizmie sportowca. Z tego powodu ich stosowanie jest szczególnie monitorowane przez sportowe agencje antydopingowe. Niektórzy sportowcy mogą próbować wykorzystać diuretyki do uniknięcia wykrycia sterydów anabolicznych oraz innych zakazanych substancji, co istotnie wpływa na wyniki sportowe.

Zawodowi sportowcy regularnie poddawani są badaniom, których celem jest wykrycie w ich organizmie substancji zakazanych, w tym diuretyków. W przypadku wykrycia ich obecności w organizmie zawodnik zostaje zdyskwalifikowany. Jednak to nie jedyna konsekwencja wynikająca ze stosowania diuretyków. Zawodnicy, u których w organizmie wykryto zakazaną substancję, narażeni są na utratę zdobytych tytułów, a także wysokie sankcje finansowe.