W ciągu ostatnich kilku lat byliśmy świadkami wyraźnego wzrostu popularności kuracji farmakologicznej w leczeniu otyłości.

Leki działające na receptory GLP-1 poprawiły sylwetkę wielu gwiazd ze świata show-biznesu, sprawiając, że również pozostałe osoby, zmagające się z nadmierną masą ciała rozważają możliwość podjęcia takiej terapii. Czy warto jednak zdecydować się na taką kurację, a jeżeli tak, to jaki preparat warto wybrać, aby uzyskać upragnione efekty?

Mechanizm działania leków GLP-1

Antagoniści glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1) to stosunkowo nowa klasa leków, które zostały opracowane z myślą o leczeniu cukrzycy typu 2. Szybko jednak okazało się, że ich mechanizm działania, obejmujący między innymi regulację poziomu glukozy we krwi, sprzyja redukcji masy ciała.

Preparaty zawierające w swoim składzie GLP-1 zwiększając uczucie sytości, wpływają na obniżenie apetytu, co w sposób bezpośredni przekłada się na obniżenie masy ciała. Tak korzystne efekty sprawiły, że branża farmaceutyczna postanowiła udoskonalić substancję, zwiększając jej efekty terapeutyczne. Tak powstali poliagoniści GLP-1, GIP i glukagonu.

Kiedy warto zdecydować się na farmakologiczne odchudzanie?

Choć jeszcze do niedawna otyłość przez wielu uznawana była za objaw lenistwa, to obecnie coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z faktu, że w istocie jest to przewlekła choroba metaboliczna, która nie tylko pogarsza samopoczucie, ale dodatkowo wiąże się z podwyższonym ryzykiem rozwoju wielu poważnych schorzeń, takich jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe, a nawet nowotwory. Skuteczne leczenie otyłości w zdecydowanej większości przypadków wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego przede wszystkim zmianę dotychczasowego stylu życia, w tym zmianę nawyków żywieniowych oraz wprowadzenie aktywności fizycznej. W niektórych przypadkach dodatkowym wsparciem może się okazać kuracja farmakologiczna.

Preparaty należące do kategorii antagonistów GLP-1 to leki, wydawane wyłącznie na receptę, po uprzedniej konsultacji lekarskiej. Istnieją jednak wyraźne przesłanki, kiedy warto zdecydować się na farmakologiczną terapię otyłości.

Na taką formę leczenia powinny się zdecydować w szczególności osoby, zmagające się z otyłością (od pierwszego stopnia, tj. przy BMI powyżej 30), a także osoby, u których występuje nadwaga (tj. BMI pomiędzy 27, a 30) oraz co najmniej jedno schorzenie metaboliczne, w tym cukrzyca typu 2, wysokie ciśnienie krwi lub zaburzenia lipidowe.

Należy przy tym pamiętać, że przed rozpoczęciem kuracji farmakologicznej w leczeniu otyłości, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym przede wszystkim prób wątrobowych oraz krzywej cukrowej.

Który preparat z GLP-1 jest najskuteczniejszy?

Dążąc do zapewnienia jak najlepszych efektów terapeutycznych, w farmakologicznym leczeniu otyłości, na rynek wprowadzono trzy substancje oddziałujące na GLP-1, GIP oraz glukagon:

• Semaglutyd – to obecnie jeden z najpopularniejszych agonistów GLP-1, który równocześnie został najlepiej przebadany, w medycynie stosowany jest w leczeniu cukrzycy, a także redukcji nadmiernej masy ciała,
• Tirzepatyd – inaczej podwójny agonista GLP-1 i GIP, to preparat nowej generacji, który znajduje zastosowanie w leczeniu cukrzycy i otyłości,
• Retarutyd – inaczej potrójny agonista GLP-1, GIP i glukagonu, substancja znajduje się obecnie w fazie badań, jednak wyniki są obiecujące, wskazujące na najwyższą skuteczność (w zestawieniu z ww.) w leczeniu otyłości.

Co szczególnie warte podkreślenia, wszystkie ww. leki mają wspólne właściwości i wykorzystują ten sam mechanizm działania. Regulując poziom glukozy we krwi i zmniejszając apetyt, przyczyniają się do zauważalnej redukcji masy ciała.

Najczęściej stosowane leki w kuracji otyłości

Na terenie Polski i Unii Europejskiej dostępne są różne typy leków GLP-1. Ich stosowanie zostało zatwierdzone przez EMA, jako preparaty do leczenia otyłości.

Wśród tych najczęściej stosowanych w kuracji farmakologicznej, wymienić można między innymi:

• Ozempic – semaglutyd – to obecnie najpopularniejszych agonista GLP-1, zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego, Ozempic to preparat stosowany w leczeniu cukrzycy oraz otyłości,
• Wegovy – semaglutyd – wykorzystuje tę samą substancję czynną co Ozempic, stosowany raz w tygodniu wyróżnia się wysoką skutecznością w walce z otyłością,
• Saxenda – liraglutyd – agonista GLP-1 stworzony z myślą o leczeniu farmakologicznym otyłości,
• Trulicity – dulaglutyd – pierwotnie stosowany wyłącznie w leczeniu cukrzycy typu 2 obecnie coraz częściej stosowany również w leczeniu otyłości.

Decydując się na farmakologiczne leczenie otyłości, należy pamiętać o tym, że to lekarz prowadzący dobiera preparat, który najlepiej odpowie na potrzeby pacjenta. Przed wdrożeniem odpowiedniego leczenia, konieczne jest przeprowadzenie zaleconych badań, co pozwoli na lepsze dopasowanie preparatu do stanu zdrowia chorego.

Lekarz dobierający odpowiedni lek na utratę wagi zwraca uwagę przede wszystkim na wskaźnik masy ciała (BMI). W przypadku wyższego wskaźnika BMI konieczne może się okazać zastosowanie leków wieloreceptorowych, w tym Tirzepatydów lub Retatrutydów.

Kolejnym czynnikiem, na który zwróci uwagę lekarz, dobierając odpowiednią kurację, jest obecność cukrzycy typu 2. U pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą konieczne może się okazać zastosowanie preparatów zawierających Semaglutyd, które łączą w sobie zarówno działanie wspierające redukcję masy ciała, jak i wspomagają kontrolę poziomu glukozy.

Na sam koniec należy zwrócić uwagę na czas trwania terapii. Im wyższe BMI występuje u pacjenta, tym dłuższa będzie kuracja. To bowiem od czasu jej trwania uzależnione będą osiągnięte efekty. Wybrany preparat powinien być bezpieczny dla pacjenta, również podczas długotrwałego stosowania.

Co wpływa na skuteczność agonistów GLP-1?

Przeprowadzone badania wykazały, że retarutydy i tirzepatydy wykazują się wyższą skutecznością, niż najpopularniejszy obecnie semaglutyd. Przyczyną wyraźnie wyższej skuteczności tych preparatów jest fakt, iż działają one na więcej niż jeden receptor hormonalny.

Retatrutydy wykazują równoczesne działanie na GLP-1, GIP i glukagon. Takie kompleksowe działanie sprawia, że lek wpływa na szereg procesów metabolicznych, skutkując tym samym znacznie wyższą utratą masy ciała. Z kolei tirzepatyd działa zarówno na GLP-1, jak i GIP. Połączenie oddziaływania na oba te receptory jednocześnie, skutecznie stymuluje wydzielanie insuliny, przyczyniając się do zmniejszenia apetytu, co skutkuje znacznie szybszą utratą masy ciała. Co więcej, badania wykazały, że tirzepatyd wpływa również na metabolizm tłuszczów, co może się okazać pomocne, podczas redukcji masy ciała.

Czy leki GLP-1 są skuteczne i bezpieczne?

Badania kliniczne wykazały, że stosowanie agonistów GLP-1 prowadzi do znaczącej redukcji masy ciała. Jednak dla uzyskania najlepszych rezultatów, pacjenci rozpoczynający kurację powinni zadbać o stałą zmianę stylu życia. Stosując się do wszystkich zaleceń lekarza, może dojść do znaczącej poprawy parametrów metabolicznych, w tym obniżenia poziomu glukozy we krwi oraz poprawy profilu lipidowego.

Należy jednak pamiętać, że jak każdy lek, również preparaty GLP-1 mogą wywoływać skutki uboczne. Wśród tych najczęściej spotykanych, pacjenci wymieniają takie dolegliwości, jak:

• nudności i wymioty
• biegunki lub zaparcia,
• bóle brzucha.

Czy wobec tego warto zdecydować się na kurację preparatami GLP-1? Agoniści GLP-1 stanowią skuteczną i bezpieczną formę farmakologicznej terapii otyłości. Ich działanie opiera się na zmniejszeniu apetytu, spowolnieniu opróżniania żołądka i poprawie metabolizmu glukozy. Tym samym, preparaty te mogą stanowić skuteczne wsparcie, szczególnie w początkowej fazie odchudzania.